Dünyanın ən böyük dəmir filizi yatağı kəşf olundu

Dünya 17:06 03.06.2025

Qərbi Avstraliyanın ucqar bölgəsində geoloqlar dünyanın dəmir hasilatı sahəsində tarazlığı dəyişə biləcək nəhəng bir filiz yatağını aşkar ediblər. Bu tapıntı həm də Yer kürəsinin geoloji tarixini yenidən nəzərdən keçirməyə səbəb ola bilər.

“EDnews” xəbər verir ki,  artıq zəngin mineral ehtiyatları ilə tanınan Hamersli bölgəsində elm adamları indiyədək qeydə alınmış ən böyük dəmir filizi yatağını aşkar ediblər. Bu yataqda təxminən 55 milyard metrik ton yüksək keyfiyyətli filiz var ki, dəmir tərkibi 60 faizdən çoxdur.

Bu möhtəşəm tapıntının dəyəri təxminən 6 trilyon dollar olaraq qiymətləndirilir və dünya dağ-mədən sənayesi üçün dönüş nöqtəsi hesab olunur. Kertin Universitetinin geoloqu doktor Liam Kortni-Devis tərəfindən "Proceedings of the National Academy of Sciences" jurnalında dərc olunan araşdırmada bu kəşf bütün sənaye üçün fundamental dəyişiklik kimi xarakterizə edilir.

Pilbara regionunun ürəyində yerləşən nəhəng ehtiyat

Yataq Pilbara adlanan, uzun müddət dünyanın ən zəngin mineral bölgələrindən biri kimi tanınan Qərbi Avstraliya ərazisində yerləşir. Hamersli dəmir filizi artıq onilliklərdir ki, hasil olunur. Lakin texnologiyalardakı son yeniliklər və inkişaf etmiş analiz metodları əvvəllər görünməyən bu miqyasda ehtiyatın aşkar edilməsinə səbəb olub.

Əvvəllər bu geoloji formasiyaların yaşı 2,2 milyard il olaraq təyin edilirdi. Ancaq yeni aparılmış uran və qurğuşun izotop analizləri bu yaşı təxminən 1,4 milyard ilə qədər endirib. Bu dəyişiklik regionun geoloji keçmişini, xüsusilə də qədim superkontinent dövrlərinin mineral yataqlarına təsirini daha dərindən anlamağa imkan verir.

Geoxronoloq, dosent Martin Danisikin sözlərinə görə: "Bu nəhəng dəmir yataqları ilə superkontinent dövrləri arasındakı əlaqənin ortaya çıxarılması qədim geoloji proseslərə dair anlayışımızı daha da dərinləşdirir".

Araşdırmalar göstərir ki, Yer qabığının milyonlarla il əvvəlki dinamik hərəkətləri bu ölçüdə mineral toplularının yaranmasına şərait yaradıb.

Müasir texnologiyalar sayəsində aşkarlanan gizli yataqlar

Müasir izotop tarixi və kimyəvi analiz texnologiyaları bu kəşfin reallaşmasında əsas rol oynayıb. Komanda bu metodlarla təkcə yatağın həcmini deyil, həm də filizin keyfiyyətini dəqiqliklə müəyyənləşdirə bilib. Əvvəllər bu yataqda dəmirin 30 faiz olduğu güman edilirdisə, indi bu göstəricinin 60 faizi keçdiyi təsdiqlənib ki, bu da onu dünyanın ən zəngin yataqlarından birinə çevirir.

Doktor Kortni-Devis qeyd edib ki, bu kəşflər yalnız elmi deyil, həm də praktik əhəmiyyət daşıyır: "Bu nailiyyətlər daha səmərəli və ətraf mühitə az zərər verən hasilat üsullarına yol açır".

Dünyanın dağ-mədən xəritəsi dəyişir

Avstraliya onsuz da qlobal dəmir filizi bazarında üstün mövqedədir. Bu yeni tapıntı isə ölkənin təsir gücünü daha da artıracaq. Yatağın miqyası dünya üzrə dəmir qiymətlərinə və xüsusilə Çin kimi əsas alıcılarla iqtisadi münasibətlərə birbaşa təsir göstərə bilər.

Məqalədə qeyd olunur ki, bu yataq təkcə iqtisadi deyil, həm də Yer kürəsinin geoloji inkişafı ilə bağlı əvvəlki fərziyyələrə meydan oxuyur. Alimlər bu bölgəni araşdırmağa davam etdikcə, planetimizin səthini və mineral ehtiyatlarını formalaşdıran proseslər haqqında daha çox bilik əldə etməyi ümid edirlər.

Bu kəşf mineral formalaşması haqqında mövcud biliklərin sərhədlərini genişləndirir və bənzər geoloji şəraitdə gizlənmiş digər potensial nəhəng yataqların aşkarlanması üçün imkanlar yaradır.

Dünyada digər metal yataqlarının aşkarlanması

Qeyd edək ki, Tibet yaylasında da təxminən 20 milyon ton həcmində zəngin bir mis yatağı aşkar edilib. Bu region geoloqlar tərəfindən uzun müddət diqqətdən kənarda qalmışdı. Lakin bu yeni tapıntı qlobal miqyasda resurs kəşfiyyatının gələcəyi ilə bağlı geniş müzakirələrə səbəb olub.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Black Caspian Logistics and Trading” şirkətlər qrupu Omanla əməkdaşlığı genişləndirir
08:23 05.06.2025
Paşinyan II Qaregindən cavab gözləyir
08:14 05.06.2025
12 ölkənin vətəndaşlarına ABŞ-yə giriş qadağan edildi
01:33 05.06.2025
Eminem "Meta"-nı məhkəməyə verdi
19:35 04.06.2025
Mark Karni ABŞ-nin yeni tariflərini qeyri-qanuni adlandırıb
18:20 04.06.2025
Putin Bryansk və Kursk vilayətlərində qatarın partladılmasını terror aktı adlandırıb
17:39 04.06.2025
Bolqarıstan Avro-ya keçir
17:38 04.06.2025
"Putin Rusiyanın aerodromlarına edilən hücumlara cavab verəcək"
17:28 04.06.2025
Səudiyyə Ərəbistanı Avropa üçün neft qiymətlərini artıracaq
16:23 04.06.2025
"Səudiyyə Ərəbistanı OPEC+ kvotalarının davamlı surətdə artırılmasını istəyir"
15:26 04.06.2025
BAMF yerli QHT-lərə dəstək məqsədilə yeni layihənin icrasına başlayıb
12:33 04.06.2025
Elçin Əmirbəyovun İspaniyaya işgüzar səfəri: Azərbaycan-İspaniya əməkdaşlığında yeni mərhələ
12:22 04.06.2025
"Azərbaycan beynəlxalq səviyyədə diqqət mərkəzindədir"
12:17 04.06.2025
Azərbaycanda seysmik stansiyaların sayı 88-ə çatıb
11:51 04.06.2025
ABŞ və Azərbaycan enerji əməkdaşlığını genişləndirir: Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində mühüm görüş
10:56 04.06.2025
Beynəlxalq Dekolonizasiya Konfransının iştirakçıları Azərbaycan Dillər Universitetini ziyarət edib
10:39 04.06.2025
Zelenski Ukrayna ordusunda kadr islahatları apardı
10:33 04.06.2025
Edin Dzeko İtaliya klubu ilə razılığa gəldi
10:27 04.06.2025
Atambayevə amnistiya verilə bilər
10:20 04.06.2025
Xamenei ABŞ-ın İranın nüvə proqramı ilə bağlı təklifini rədd etdi
09:49 04.06.2025
"Macarıstan COP29-u Paris Sazişindən sonra əsas mərhələ hesab edir"
09:42 04.06.2025
"Real Madrid"in futbolçusu həbs oluna bilər
09:25 04.06.2025
DSX-dən Xəzərdə əməliyyat: Üç iranlı saxlanıldı, 24 kq narkotik müsadirə olundu
09:13 04.06.2025
Yer üzündə rekord qıran maqnit qasırğası: 66 saatlıq təhlükəli proses
08:55 04.06.2025
PSJ UEFA-nın sərt cəzası ilə üzləşə bilər
08:49 04.06.2025
Fidan hesab edir ki, Ukrayna danışıqlarında ölkə liderləri də iştirak edəcək
08:41 04.06.2025
Cənubi Corciya təhlükədədir: Buz nəhəngi yaxınlaşır
08:35 04.06.2025
Azərbaycan və Ermənistan nümayəndələri itkin düşmüş şəxslərlə bağlı növbəti görüş keçirdilər
08:20 04.06.2025
Zidan 100 milyon avroluq təklifdən imtina etdi
07:33 04.06.2025
Netanyahu İlham Əliyevə təşəkkür etdi
07:32 04.06.2025
Fransa məhkəməsi Kanak lideri Kristian Teni azadlığa buraxdı
07:02 04.06.2025
"Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar hazırdır"
06:20 04.06.2025
Keniyada Azərbaycanın Müstəqillik Gününə həsr edilmiş rəsmi qəbul təşkil olunub
00:07 04.06.2025
Qalaktikamızın gələcəyi: Böyük toqquşma baş verəcəkmi?
20:53 03.06.2025
Asiya İnkişaf Bankı ilə İqtisadiyyat Nazirliyi arasında yeni layihələr müzakirə olunub
18:58 03.06.2025
Azərbaycanın “yaşıl hidrogen” hədəfləri üçün tələb olunan əlavə enerji gücü müəyyən edilib
17:29 03.06.2025
Prezident İlham Əliyev yeni hakimlər təyin etdi - SİYAHI
17:25 03.06.2025
Dünyanın ən böyük dəmir filizi yatağı kəşf olundu
17:06 03.06.2025
Kölndə Bomba Təhlükəsi Aşkarlandı
16:09 03.06.2025
"Microsoft" daha 300 əməkdaşını ixtisar etdi
16:02 03.06.2025
Hamısı