1999-cu ildə əsası qoyulan G20 son zamanlarda özünün pis dövrünü yaşayır. Beləki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin keçiriləcək növbəti G20 sammitində iştirak edəcəyini açıqlaması bəzi ölkə liderlərində fərqli fikirlər oyadıb. Buna görə, əvvəlcə Çin Prezidenti Şi Tsinpin, daha sonra isə ABŞ prezident Co Bayden görüşdən vaz keçib.
Maraqlıdır, Tsinpin G20 kimi ciddi bir görüşdə iştirakdan niyə imtina edir?
Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan Azərbaycan - ABŞ İqtisadiyyat və Təhsil Şurasının baş direktoru və təsisçisi, BAMF-ın ABŞ-dakı nümayəndəsi Piter Teys G20 çərçivəsində Hindistan rəhbərliyindən razı qalmadığını bildirdi:
“Vladimir Putin sammitdə iştirak edəcəyini açıqladıqdan sonra Çinin baş katibi Si Tsinpin sammitə gəlməyin əhəmiyyətsiz olduğunu bildirib. Virtual şəkildə keçiriləcək görüşə Hindistanın baş naziri Narendra Modi rəhbərlik edəcək. Maraqlıdır ki, görüş bundan əvvəl ənənəvi formada keçiriləcəkdi. Bir çoxları bunu ABŞ-Çin görüşünün nəticəsi kimi qəbul edirlər. Lakin, reallıq bundan olduqca uzaqdır. Rusiya və Çin münasibətləri son zamanlarda özünün ən yüksək səviyyəsini yaşayır. Bu baxımdan bu iki ölkənin bir-biri ilə olan əlaqələrinin üstünlüyünü heçə saymasını düşünmürəm. Bu məsələdə Çinin əsas mövqeyini anlamaq üçün Hindistanın keçən ilin dekabrından bəri G20-yə rəhbərlik etməsinə nəzər salmaq lazımdır. Qeyd edim ki, Pekin Uzaq Şərqdə rəqabət apardığı ən böyük dövlət olan Hindistanın sammitdəki rolundan olduqca narazıdır. Ümumiyyətlə, Çinin iqtisadi yönəlimi onun qlobal təşkilatlara ehtiyac olmadığını ifadə edəcək şəkildə aparılır”.
Ekspert həmçinin Baydenin sammitdən üz döndərməsi haqqında da danışıb. Onun sözlərinə görə, əksinə bu məsələlər Rusiyanın G20-də təsirini artacaq.
“Düşünürəm ki, Tsinpindən sonra ABŞ prezidenti Co Baydenin sammitdə iştirak etməyəcəyini bildirməsi, onun siyasi həmləsi olub. Bayden hökümətinin son ildə özünü doğrultmamasına baxmayaraq, rəsmi Vaşinqton hələ də öz siyasətini bu cür zəif manevrlarla davam etdirir. Narendra Modi Vaşinqtonun bu addımınından sonra Bayden ilə telefon görüşü keçirərək onun görüşdə olmaması Putinin dünya liderlərinə xitabının daha effektiv olacağını bildirib. Hazırki idarəçiliklə düşünmürəm ki, Bayden Putinlə birgə görüşdə iştirak etməyin ciddiyətini anlayır. Lakin, bütün bunlar G20 ölkələrinin bir-biri ilə əməkdaşlığına zərər vurmayacaq. Bu dövlətlərin qarşılıqlı fəaliyyəti onların qlobal səviyyədə aktivliyinə müsbət təsir edir. Son siyasi dəyişikliklərə görə siyasi kursunu dəyişmək qərarına gələn dövlətlər sadəcə olaraq iqtisadiyyatdan öz maraqları üçün istifadə edirlər”.
Fərid Axund
