Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin Arlingtondakı dördgünlük görüşü başa çatıb.
Verilən məlumata görə, danışıqlarda "Sülh və Dövlətlərarası Münasibətlərin Qurulması haqqında ikitərəfli Saziş layihəsinin bəzi maddələri üzrə qarşılıqlı razılıq əldə edilib. Bu barədə Azərbaycan XİN məlumat yayıb.
Danışıqlardan hansı prespektivlər əldə olunub? Proseslər bundan sonra hansı pillədə davam edəcək?
Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan Bielefed Universitenin Politologiya Kafedrasının müdiri Daneil Toro ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə Azərbaycanla Ermənistan arasında gedən sülh sazişi üzrə danışıqları proqressiv qiymətləndirib. O, qeyd edib ki, sülh prosesinin Aİ vasitəçiliyini dəstəkləyir.
Siyasi analitik düşünür ki, Rusiya prosesə qərəzli çıxış edir və bu Cənubi Qafqaz ərazisində güc balanasını itirməkdən qaynaqlanır. Onun fikrincə, Rusiyanın Ukrayna ərazilərini işğal etməsi və üstəlik regionda sülh çağırışları etməsi inandırıcı deyil.
“Avropa İttifaqının, cənab Charles Michelin təşəbüsü ilə bu prosess başlayıb və Azərbaycan Prezidenti və Ermənistanın baş naziri arasında artıq bir neçə görüş olub və bu vasitəçilik davam edəcək. Hesab edirəm ki, bütün tərəflər sülhün bərqərar olmasında öz səylərini əsirgəməyəcəklər.
Ermənistan və Azərbaycan arasında vəziyyətin nizamlanmasında göstərilən yardım alqışlana bilər, amma bu yardım Rusiya Federasiyası ilə birlikdə bağlanmış üçtərəfli sazişlər əsasında ola bilməz».
Vaşinqton danışıqlarını şərh edən Daniel Toro deyib ki, iki ölkə arasında mövcud problemlərin həlli və regionda gərginliyin azaldılmasına yönəlmiş bəzi birgə hərəkətlərin və addımların mümkün inkişafı Rusiyasız mümkündür. İndiyə qədər Rusiyanın Qafqazda ərazisində Gürcüstan və Şimali Qafqazda etdikləri ortadadır, nizamlanmaya töhfə verəcək hər hansı başqa bir hüquqi əsasları yoxdur. Buna görə də, indiyə qədər Rusiya vasitəsilə bağalanan üçtərəfli sənədlər tamamilə alternativsizdir.
Siyasi şərçi Tural İsmayılovunsa məsələyə münasibəti isə bu cür oldu:
“ABŞ 44 günlük Vətən müharibəsinə kimi Qarabağ məsələsində neytral mövqedə çıxış edib. Daimi öz hesabatlarında işğalçı ilə işğal edəni tərəzinin eyni gözündə dəyərləndirirdi. İndiyə qədər olan sülh danışıqlarında Ermənistanla Azərbaycana eyni yanaşma göstərərək ədalətsizlik nümayiş etdirirdi.
Lakin II Qarabağ müharibədən sonra proseslərdə ABŞ-ın və Aİ-nın uğurlu vasitəçiliyini görürük. Rusiya isə bu prosesə keçmişdə olduğu kimi imperialist maraqlar çərçivəsində yanaşır. Bunun əsas səbəbi Rusiyanın regiondakı maraqlarının sarsılması ilə bağlıdır. Rusiyasının qərəzli çıxışı Ermənistan vasitəsilə gərgiliyin stabil qalması onun siyasətinə uyğun olmasına səbəb yaradır. Əlavə olaraq qeyd etmək istəyirəm ki, Rusiya sülhün təmin edilməsində əsas rol oyanaya bilməz. Misal olaraq Xankəndi və ətraf ərazilərdə separatçılığın kökünün kəsilməməsinin ən böyük günahkarı elə məhz Rusiyadır”, - deyə ekspert fikrini tamamlayıb.
Xəyal Gülməmmədov
