Ölkədə bir çox sahədə baş verən qiymət artımı iaşə obyektlərinin menyularından da yan keçməyib. Xüsusilə, pandemiyadan sonra vətəndaşlar kafe-restoranlardakı şişirdilmiş qiymətlərdən şikayətlənirlər. Mağaza məhsulları ilə restoranlardakı eyni məhsullar arasında kəskin qiymət fərqi böyük narazılıq doğurur. Məsələn mağazada 1 manata olan su restoranlarda 3-5 hətta 10 manata təklif oluna bilir.
Ümumiyyətlə, restoranların qiymət siyasətinə dövlət nəzarəti varmı?
Məsələ ilə bağlı Ednews-a məlumat verən iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirib ki, bu məsələ dövlət tərəfindən tənzimlənmir:
“İqtisadi cəhətdən nəzarət olunan yeganə məsələ məhsulların keyfiyyətidir. Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi bu funksiyanı həyata keçirir. İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin də məhsullara dəqiq qiymət qoymaq səlahiyyəti yoxdur. Aidiyyatı qurumlar yalnız vergi məsələləri ilə maraqlanır.”
Deputat Vahid Əhmədov da məsələyə münasibət bildirib. O qeyd edib ki, bu sahədə hər hansı bir nəzarət mexanizmi, tənzimləyici qanun yoxdur:
“Fikir versək, marketlərdə də eyni məhsullar arasında qiymət fərqlərinin olduğunu görərik. Elə sahibkar var ki, vətəndaşı fikirləşir, münasib qiymətlərlə xidmət göstərir, bəziləri də öz mənfəətlərini düşünüb süni qiymət artımına yol verirlər”.
Deputat restoranlarda şişirdilmiş qiymətlərə də münasibət bidirib. O qeyd edib ki, əsasən içkilərdə müşahidə olunan bu süni qiymətlər müştərilərin cibinə girmək kimi bir şeydir:
“Müştəri də məcburdur ki, qarşısına qoyulan hesabı ödəsin. Paytaxtda da, bölgələrdə də bu məsələ nəzarətə götürülməlidir. Dövlət Turizm Agentliyi və İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti və bu qurumların yerli şöbələri iaşə obyektlərindəki qiymətlərə ciddi şəkildə nəzarət etməlidirlər. Sahibkarların gəlir əldə etmək məqsədləri başa düşüləndir, amma vətəndaşların da cibinə bu dərəcədə girmək olmaz”.
Məsələ ilə bağlı İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətindən sorğumuza cavab olaraq bildirilib ki, “Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında” Qanuna əsasən sahibkarlar Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə əməl etməklə öz malları (məhsulları, işləri, xidmətləri) üçün qiymətləri sərbəst müəyyənləşdirmək hüququna malikdir:
"Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə “Qiymətləri (tarifləri) dövlət tərəfindən tənzimlənən malların (işlərin, xidmətlərin) Siyahısı” təsdiq edilib. İctimai iaşə xidmətlərinin qiymətləri həmin siyahıya daxil edilmədiyi üçün onun qiyməti bazar prinsiplərinə uyğun olaraq tələb və təklif əsasında formalaşır. İstehlak bazarında sahibkarlar tərəfindən istehlakçılara müxtəlif qiymət və şərtlərlə mal və xidmətlər təklif olunur. Mövcud qanunvericiliyə əsasən istehlakçı onların arasından qiyməti və istehlak xassələri daha uyğun olan malı və ya xidməti öz ehtiyacına və zövqünə görə sərbəst seçə bilər”.
Törə Zeynallı
