"RUS DİLİ BİZƏ YAD DEYİL" başlıqlı məqalənin müəllifləri öz xalqının mövcud dövlət dili ilə bağlı bir sıra qüsurlu faktları göstərərək rus dilindən istifadə olunmasının vacibliyini qeyd ediblər. 

Onlar yumşaq formada ölkə rəhbərliyi və Özbəkistan vətəndaşlarına mövcud dövlət dilindən, onun indiki mövqeyindən imtina etməyi təklif etdilər. Daha doğrusu, rus dilinə də dövlət dili hüquqi statusu verməyi təklif etdilər.

Məqalənin müəllifləri iddia edirlər ki, "Kiril əlifbasını bilməyən gənclər müəyyən dərəcədə savadsız olurlar, ötən əsrin zəngin mədəniyyətindən uzaqlaşırlar". Müasir gənclərin bu cür alçaldıcı qiymətləndirilməsi ilə, məqalənin müəllifləri Özbəkistanın gənc nəsli arasında mənfi ictimai reaksiya ilə üzləşdilər.

Yəni, onlar anlamır ki, bütöv bir nəslin savadsızlığı və mədəniyyətinin olmaması haqda danışdıqları zaman bu xalqın təhqir olunması kimi qəbul edilir və buna heç kim, xüsusən də, gənclər dözməz. Xatırladaq ki, Özbəkistanda yaşayan 33,5 milyon əhalinin 60 faizi gənclərdir. Buna görə, məqaləni oxuduqdan sonra, çox sayda tələbə etiraz aksiyaları ilə Daşkənd küçələrinə çıxdı. 

Məqalənin müəllifləri "özbək dilinin dövlət dili kimi toxunulmazlığını" bəyan etsələr də, müəlliflərin bu tezisləri sarkazm kimi qəbul edilə bilər, lakin təəssüf ki, bir çoxları bunu yerli əhaliyə istehza edilməsi kimi qəbul edib. Özbək dili statusunu başqa bir dil ilə bölüşərsə, hansı toxunulmazlıqdan danışılır? Maraqlı məntiqdir.

Müəlliflər bir qrup özbək ziyalılarının rus dilinin rəsmi səviyyədə ünsiyyət dili kimi istifadə olunmasına çağırışda həddən artıq canfəşanlıq göstəriblər. Elə bir təsəvvür yaranır ki, sanki Özbəkistanda rus dilində danışmaq və yazmaq qadağan edilib. Onlar, həmçinin "son günlər başqa görkəmli şəxslərin də bu fikri dəstəklədiyini" bildiriblər.

Özbəkistanda rus dilini heç kəs qadağan etmir, əksinə, hər şey rus dilindədir, ancaq, Özbəkistanın hüdudlarından kənarda istənilən rusdilli şəxsdə belə müraciətləri oxuduqdan sonra özbəklərə qarşı mənfi reaksiya yaranır.

Eurasia Diary

• Tag:
• Özbək dili
• Şöhrət Barlas