Super güclərin soyuq savaşı Bəs dünya iqtisadiyyatını nə gözləyir?

Analitika 17:02 11.11.2021

İki nəhəng güc, Çin və ABŞ yeni soyuq müharibənin astanasındadır. Bunu Çinin prezidenti Xi Cinpinq ötən gün bəyanatında deyib. O, müttəfiqlərə “regionda birləşməyin artıq vaxtı gəlib”- mesajını verərək, “soyuq müharibə erası”na yol verilə bilməz", - deyə ABŞ-a eyham vurub. 

Xatırladaq ki, Çinlə ABŞ arasında uzun zamandan bəri mövcud olan kəskin rəqabət münasibətlərdə gərginliyə doğru istiqamət almağa başladı. Bu cür münasibət daha çox pandemiyadan sonra, Tramp dönəmində qarşı tərəflərin bir-birini ittiham etməsi ilə ortaya çıxdı. Baydenin hakimiyyətə gəlməsindən sonra isə gərginlik əsasən, Çinin öz ərazisi kimi iddia etdiyi Tayvan adasındakı hərbi əməliyyatları gücləndirməsindən sonra artmağa başladı. 

Hazırki prosesdə silahlı müharibədən çox, iqtisadi savaşa girən iki super güclər münasibətlərin ən pik nöqtəsinə yaxınlaşmaqdadır. İqtisadi cəhətdən nəhəng sayılan və hətta bəzi ekspertlərin fikrincə nömrə 1 olan Çin, keçmiş praktikalara əsaslanaraq, bu cür soyuq müharibənin ona xeyir gətirməyəcəyini artıq öncədən görməyə başlayır. Bəli, praktika dedikdə, XX əsrin son onilliyində Sovetlərin necə dağılmasını şübhəsiz ki, Çin yaxşı bilir. 

Lakin qarşı tərəf bir qədər israrlıdır və sual yaranır, görəsən, ABŞ bu cür müharibəyə necə davam gətirə biləcək, yaxud da Çin ABŞ-a onun bu istəyi qarşısında hansı formada cavab verəcək?

Azərbaycanlı siyasi analitik Teymur Qasımlı yaranan suallarla bağlı EDNews.net-ə açıqlama verib. 

“İlk öncə deyim ki, ABŞ-la Çin arasında münasibətlər tarix boyu normal olmayıb. Çinlilərin hətta belə bir məsəli var: Yaxın düşmənim Yaponiyadırsa, uzaq düşmənim ABŞ-dır. ABŞ və Avropa hələ XIX əsrdə Çinə qarşı işğalçı siyasət yürütməklə, Çin hökmdarı qarşısında öz istəklərini zorla qəbul etdirmişdi. Sonradan İkinci Dünya müharibəsindən sonra Çin-ABŞ münasibətləri 1970-ci illərə qədər son dərəcə pis oldu. Hətta buna acıq olaraq, ABŞ, Çin ərazisində yerləşən Tayvan adasına müstəqil dövlət statusu verilməsinə dəstək göstərdi. 

Lakin hazırki duruma gəldikdə, mən düşünmürəm Çinlə ABŞ soyuq müharibəyə girsinlər. Məncə pərdəarxası təmaslarla gərginlik balanslaşdırılır”.

Teymur Qasımlı ABŞ-ın Çinlə soyuq müharibə etməkdə israrlı olmasının səbəbi ilə də bağlı fikir bildirib. O, həmçinin buna qarşılıq olaraq, Çinin reaksiyasına da toxunub. 

“Düşünürəm ki, ABŞ-ın Çinlə olan münasibətindəki gərginlik daha çox Rusiya ilə bağlıdır. Çinin Rusiya ilə yaxınlaşması və onun maraqlarına qarşı Rusiya ilə birgə fəaliyyəti ABŞ-ı son dərəcə qıcıqlandırır. 

Çinə gəlincə isə deyə bilərəm ki, Çin hər zaman ABŞ-a qarşı təmkinli siyasət aparıb. Burada yüngül silahlı insident xaric, böyük bir müharibədən söz gedə bilməz.

İqtisadi müstəvidə ABŞ-Çin qarşıdurmasının yarana bilməsi isə tam real görünmür. Çünki ABŞ-ın hazırda Çində bir çox şirkətləri mövcuddur, eynilə də, Çinin ABŞ-dan müəyyən qarşılıqlı asılılıqları var. Hesab edirəm ki, ABŞ-la Çin arasında iqtisadi sahədə gedən soyuq müharibə ilk növbədə iki dövlətin özünə ziyan vura bilər. Belə olmasını ABŞ-dan daha çox Çin istəməz. Bu səbəbdən də hazırki prosesdə mən Çinlə ABŞ arasında soyuq müharibə görmürəm”.

Elnur Ənvəroğlu 

Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü keçirilir

Xəbər xətti

"Qırmızı dənizdəki gəmilərə hücumları davam etdirəcəyik"
21:55 10.07.2025
Mədə xərçəngi gələcəyimizi təhdid edir
21:22 10.07.2025
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb
20:59 10.07.2025
Ermənistanın siyasi sistemi necə təmizlənir? - Analitik Baxış
20:22 10.07.2025
Rusiya azərbaycanlı miqrantlara "qırmızı işıq" yandıracaq?
19:57 10.07.2025
Baş nazirlə görüşə bir qab benzinlə gedən qadın saxlanıldı
19:27 10.07.2025
Sançonu heç kim istəmir
18:52 10.07.2025
Çalhanoğlu "İnter"də qalacaq
18:37 10.07.2025
Harvard Universiteti akkreditasiyasını itirə bilər
18:22 10.07.2025
Nəqliyyat naziri NASA-nın rəhbəri təyin olundu
18:07 10.07.2025
Gün niyə qısalır?
17:52 10.07.2025
Britaniya İranı təhdid kimi görür
17:37 10.07.2025
"Həmin Zaur" yayımlanmayacaq
17:22 10.07.2025
Roma Konfransı: Ukraynanın bərpası qlobal səviyyədə gündəmdədir
17:07 10.07.2025
Husilər Ben-Qurionu "vurdular"
16:52 10.07.2025
Bu ilin 6 ayı ərzində 103 kriminal qrup zərərsizləşdirilib
16:44 10.07.2025
"Almaniya Ukraynanın Aİ-yə üzv olmaq planlarını tam dəstəkləyir"
16:37 10.07.2025
“Vaqner”in tərkibində döyüşmüş Azərbaycan vətəndaşları həbs edildi
16:27 10.07.2025
Azərbaycan rəqəmsal ticarətsahəsində qlobal liderliyə doğru gedir
16:22 10.07.2025
"Rus məktəblərinin bağlanması gündəmdə deyil"
16:07 10.07.2025
"Kreml Ermənistanla Azərbaycan arasındakı birbaşa dialoqu alqışlayır"
15:52 10.07.2025
Qərbi Azərbaycan Televiziyasına yeni rəhbər təyin olundu
15:47 10.07.2025
Lavrov Marko Rubio ilə görüşdü
15:37 10.07.2025
"Napoli"nin Viktor Osimhenə görə "Qalatasaray"dan 75 milyon avro istəyir
15:22 10.07.2025
Lyayen vəzifəsində qaldı
15:07 10.07.2025
Qusarda cəsədi tapılan 27 yaşlı müəllimin ölüm səbəbi bilindi
14:52 10.07.2025
Daşnaksütyun üzvləri Ermənistanda terror törətməkdə ittiham olunur
14:38 10.07.2025
Makron Britaniyada daha bir qalmaqala səbəb oldu
14:23 10.07.2025
İlham Əliyevin Nikol Paşinyanla görüşündən hansı nəticələr əldə edildi?
14:17 10.07.2025
İrəvanda terror aksiyasına cəhd olub
14:08 10.07.2025
Ağdərədə minaya düşən şəxsin ayağı amputasiya olundu -YENİLƏNİB
14:06 10.07.2025
"Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım hələ də itkindir"
13:59 10.07.2025
Prezident İlham Əliyev sessiya iştirakçılarına müraciət ünvanladı
13:55 10.07.2025
Texasdakı daşqınlarda azı 120 nəfər həlak olub
13:50 10.07.2025
Tokayev Trampa cavab verdi
13:35 10.07.2025
İtaliyada istidən 500 nəfər ölüb
13:20 10.07.2025
Məhbuslarla ziyarətə gələnlər arasında dava düşüb
13:05 10.07.2025
"Tətbiq edilən yeni yanaşmalar Qarabağın iqtisadi imkanlarının inkişafına da real təsir göstərir"
13:04 10.07.2025
Bricit Makronun qəribə davranışlarının səbəbi məlum oldu
12:50 10.07.2025
ABŞ-nin atom sualtı qayığının İslandiyada nə işi var?
12:35 10.07.2025
Hamısı