Talibanın qadınlara qoyduqları QADAĞALAR Pakistanlı politoloq SƏBƏB VƏ NƏTİCƏLƏRİ AÇIQLAYIR

Analitika 14:23 23.12.2022

“Elm Çində də olsa, onun ardınca  gedin”…

Bu islamda elmə verilən qiymətdir. Hələ 7-ci əsrdə Məhəmməd peyğəmbər bu sözləri deyərkən həm də qadınları da nəzərdə tutur. Çünki onun digər bir kəlamında, “qadınlar əmanətinizdir” deyə vurğulanır.

Təəssüflər olsun ki, bu gün dünyanın bir çox yerlərində, xüsusilə də islam ölkələrində bu prinsiplərə riayət olunmur. Söhbət son günlər Əfqanıstanda müvəqqəti hökumətə rəhbərlik edən Taliban qrupunun qadın və qızları universitetlərdə təhsil almaq hüququndan məhrum edilməsindən gedir. 

Xatırladaq ki, bir zamanlar Taliban ABŞ qoşunlarının Əfqanıstandan çıxarılması ilə bağlı Türkiyə və Pakistan tərəfindən dəstəklənən qüvvələrdən olub. Onun hakimiyyətə gəlməsilə bir çox boşluqların aradan qaldırılacağına ümidlər bəslənilsə də, bu özünü doğrulda bilmədi.    

Yaranan problemlə bağlı pakistanlı siyasi analitik Mahmud ul Həsən Xan Ednews-a açıqlama verərkən bildirib ki, Taliban ilk gəlişində doğru görünsə də onun prinsipləri xeyli təhriflərə məruz qalıb.  

“Fikrimcə, ortaya çıxan sosial-iqtisadi, geosiyasi və geostrateji acı reallıqlar onların arasında inam və rahatlıq səviyyəsini kəskin şəkildə dəyişib. Yaxın keçmişdə Pakistan və Türkiyə Əfqanıstanda sülh və sabitliyə nail olmaq üçün Asiyanın Dostları Forumu çərçivəsində birgə işləyirdilər, lakin təəssüf ki, sıfır səviyyəsində olan güc oyunu onu dağıtdı.

Əfqanıstan növbəti dəfə regionda təhlükəsizlik baxımından “parlaq nöqtə”yə çevrilib. Bu da Taliban müvəqqəti hökuməti ilə İslamabad və Pekin arasında artan “inamsızlığı” sürətləndirir. Belə ki, Talibanla Təhrik-i-Taliban Pakistan (TTP) və Əl-Qaidə arasında “müqəddəs ittifaq”ın yenidən yaranması mühüm regional paytaxtları sarsıdıb. Hətta ABŞ regionda bu “şər oxu” ilə bağlı ciddi narahatlıq nümayiş etdirir”.

Ekspertin sözlərinə görə, Talibanın müxtəlif qruplaşmaları və müxtəlif şəhər və vilayətlərə səpələnmiş sərkərdələri TTP və Əl-Qaidənin səssiz dəstəkçilərinə çevrilib. 

“Təəssüf ki, İŞİD Əfqanıstan torpaqlarında yenidən güclənməyə başlayıb. Taliban bu cəhətdən düşmənin əlində oyuncağa çevrilməyə başlayıb”, - deyə Həsən Xan belə vurğulayıb.

Təhsilə gəlincə ekspert qeyd edib ki, Talibanın elmə olan münasibəti sadəcə islamın adına bir utancdır. 

“Şübhəsiz ki, İslam əsas və ali təhsil almaqla əldə edilə bilən bilik, insan hikməti və məntiqini müdafiə edir, lakin təəssüf ki, Talibanın müvəqqəti hökumətinin İslamın əsas göstərişləri ilə bağlı öz şəxsi siyasəti və fəlsəfəsi var.

Bu baxımdan, qızların sadəcə olaraq təhsil almasına qadağa qoyulması islam dini adına bir utancdır. Bu yalnız onların tarixin keçmiş biabırçı əməllərinə, zəif insan hüquqları ənənələrinə, köhnəlmiş və qeyri-insani irsə söykənən yanaşmaları ola bilər.

Müvəqqəti Taliban hökumətinin region ölkələrinin, əsasən də Pakistan, Çin, Özbəkistan və Tacikistanın konstruktiv səylərinə əhəmiyyət verməməsi onun üçün böyük problemlər yaradır. Talibanın müvəqqəti hökumətinin regional tanınmasının ləngiməsi onların vətəndaş davranışından, siyasi yetkinliyə çata bilməməsindən irəli gəlir”.

Siyasi analitik həəmçinin qeyd edib ki, bu gün Pakistan və Türkiyə Əfqanıstanda azalan inzibati etimadın dirçəldilməsi üçün bütün mümkün diplomatik, sosial, siyasi və iqtisadi dəstəyi təmin etməklə, arzulanan regional sülh və sabitlik məqsədlərinə nail olmaq üçün yorulmadan səylə çalışır.

 “Artıq xeyli maliyyə və iqtisadi yardımla yanaşı, humanitar yardımlar ardıcıl olaraq ölkəyə göndərilib. Bununla əlaqədar olaraq, hər iki ölkə hazırda ABŞ hökuməti tərəfindən maliyyə aktivlərinin azad edilməsini tələb edib. Hesab edirəm Pakistan və Türkiyə əfqan xalqına təhsil, səhiyyə, infrastrukturun inkişafı, təmiz içməli su, insan alveri və narkotik vasitələrin istifadəsinə qarşı mübarizədə xeyli dəstək ola bilər”.

Elnur Ənvəroğlu

Rasim Musabəyovdan SƏRT SÖZLƏR: "Fransa qələt edir" - MÜZAKİRƏ-VİDEO

Xəbər xətti

İsrail vətəndaşlarına bu ölkələrə səyahət etməmək XƏBƏRDARLIĞI EDİLİB
04:05 29.03.2024
İsrail Livandan uçan naməlum hədəfə qarşı “Patriot”dan istifadə edib
02:03 29.03.2024
ABŞ Konqresi Pentaqonun Afrikadakı dövlət çevrilişlərinə görə hesabat tələb edib
01:00 29.03.2024
Ukraynalı deputat: Hərbi xidmətdən yayınanların sayı bir milyona çatır
00:05 29.03.2024
Azərbaycan boksçuları Bakıdakı beynəlxalq turnirdə 21 medal qazanıb
23:41 28.03.2024
Yaponiya UNRWA-nın maliyyələşdirilməsini bərpa etməyi nəzərdən keçirəcək
23:13 28.03.2024
Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının 105 illiyi ilə bağlı təntənəli tədbir təşkil olunub
22:50 28.03.2024
Rusiya XİN başçısı: Məhz KTMT İrəvanın maraqlarını çətin vəziyyətlərdə müdafiə edib
22:26 28.03.2024
Lavrov: Ermənistan uydurma bəhanələrlə Rusiya ilə münasibətlərin pozulmasına çalışır
22:00 28.03.2024
Yevlaxda avtomobil yük maşınına çırpılıb, ölən var
21:45 28.03.2024
DİN vətəndaşlara müraciət edib: Hesab məlumatlarınızı tanımadığınız şəxslərlə paylaşmayın
21:30 28.03.2024
Sumqayıt Dövlət Universitetinə yeni prorektor təyin olunub
21:24 28.03.2024
BMT Baş katibi azərbaycanlı diplomatı yüksək vəzifəyə təyin edib
21:11 28.03.2024
Rusiya İstintaq Komitəsi: “Crocus City Hall”dakı terror Ukraynadan maliyyələşib
21:04 28.03.2024
İtaliya komandanlığı ordunun sayını artırmağa ümid edir
20:43 28.03.2024
Əli Nağıyev: Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanlarının qarşısında yeni çağırışlar durur
20:30 28.03.2024
Kürdəmirdə 16 yaşlı piyadanı maşın vurub
20:21 28.03.2024
"Müharibə olmasın, bizə ədəbiyyat lazım deyil" - Yazıçılar arasında SORĞU
20:00 28.03.2024
Naxçıvanda mənşəyi bilinməyən saxta zeytun yağları satışdan çıxarılıb
19:36 28.03.2024
Aİ Şurasının komitə üzvləri Cənubi Qafqaz regionuna səfər edəcəklər
19:30 28.03.2024
Sabah Qubanın qaz təchizatında fasilə yaranacaq
19:20 28.03.2024
Əfqanıstanda güclü zəlzələ oldu
19:00 28.03.2024
Türkiyənin Rusiya-Ukrayna arasında strategiyası necə olacaq? – İsmayıl Cingözün RƏYİNDƏ – ÖZƏL
19:00 28.03.2024
Taksilərdə videokameralar quraşdırılacaq - BU TARİXDƏN
18:20 28.03.2024
AMADA-nın əməkdaşı WADA-nın vebinarında iştirak edib
18:08 28.03.2024
İki ali məktəbə prorektor təyin edilib
17:55 28.03.2024
Azərbaycanda icbari sığorta üzrə daxilolmalar azalıb
17:50 28.03.2024
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
Əməkdar artist Rahib Əliyev vəfat edib
17:39 28.03.2024
Azərbaycanda taksilər üçün POS-terminal tələbi qoyulub
17:35 28.03.2024
BAMF-ın daxilində Müstəqil Həmkarlar İttifaqı yaradıldı - QHT sektorunda İLK - FOTOLAR
17:33 28.03.2024
Bayram günlərində baş vermiş qəzalarda ölənlərin sayı AÇIQLANDI
17:23 28.03.2024
Azərbaycanda əlillərə məxsus avtomobillərlə taksi fəaliyyəti göstərmək qadağan edilir
17:10 28.03.2024
Şadlıq saraylarında menyular bahalaşdı - QİYMƏTLƏR
16:59 28.03.2024
CAR lideri Prezident İlham Əliyevi təbrik edib
16:49 28.03.2024
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
Taksilərə qoyulan rəng tələbinə aydınlıq gətirilib
16:41 28.03.2024
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
Qurban Qurbanov Elvin Cəfərquliyevi CƏRİMƏLƏDİ - SƏBƏB
16:22 28.03.2024
Bakıda ucuz avtomobillər satışa çıxarılacaq
16:16 28.03.2024
Taksi minik avtomobilləri ağ və ya qırmızı rənglərdə olacaq
16:11 28.03.2024
Peşə ixtisasını təsdiq edən sənədin verilməsi qaydası dəyişdirilib
16:07 28.03.2024
Azərbaycanda bank AMB-nin tələblərini pozub
16:00 28.03.2024
Hamısı