“Tik-tok” bayağılığı məni heyrətə gətirdi. Mən hələ bu qədər bayağı insanın bir yerdə toplaşdığını görməmişdim. Bayağılığın bu formada təzahürü mənim beyin hüceyrələrimdəki hər şeyi öldürdü. Bu qədər sürətli informasiya axını insan beynini yalnız manqurtlaşdıra bilməyə qadirdir. Həyatda heç bir ciddi mövzu 1 dəqiqə içində danışıla bilməz. “Tik-tok”dakı videolar əslində “heç bir şey” deyə biləcəyimiz nəsnədən, içi boş mövzulardan ibarətdir.
“Tik-tok” videoları beyin hüceyrələrini öldürür, psixoloji təzyiq edir, öz dəhşətli çarxına çəkir adamı. İnsanı insan olmaqdan çıxardan amansız texnoloji proqram dünyasıdır. “Tiktok”da 90 faiz insan zombiləşib. Qalan 10 faiz kütlə isə maarifləndirici, mədəni, maraqlı videolar çəkir. “Tik-tok” kütləsi düşünmək, əylənmək yox kiminsə qüsurlarından, axmaqlıqlarından, qadın bədənindən, bahalı maşınlardan, yeməkdən-içməkdən həzz almaq istəyir.
Dünya rejissorlarına bu yazıdan səslənirəm ki, “Tik-tok”dan unikal bir film çəkmək olar. Dünya toplumlarının, insanın əsl üzünü göstərmək, insanın necə bir vəhşi heyvandan fərqli olmadığını bir daha ifşa etmək üçün.
Hər hansı bir peşə, ixtisas haqqında geniş formada araşdırma, oxuma azalacaq kimi görünür. “Z” dediyimiz bu nəslin gələcəyini robotlaşmış insan şəklində görürəm. Avtomatik insan modeli. Monoton, süni, depressiv... Səbəbini növbəti abzasda tapa biləcəksiniz.
Çünki “Tik-tok” gənclər arasında intihara təşviq edən paylaşımlarda liderdir. Mütəxəssislər bir neçə ay əvvəl bu barədə araşdırma ediblər. Aparılan araşdırma nəticəsində “Tik-tok”da bu qəbildən olan 1,7 min videoya rast gəlinib. Kifayət qədər, hətta deyərdim, dəhşətli göstəricidir. Yeni dünya modeli bu olsa gərək. İntiharı, depressiyanı, tənhalığı təbliğ edən sosial sistemlər toplumları uçuruma aparmaqda iddialıdır.
“Tik-tok”dan o qədər boğaza yığıldım ki, hətta bu dəqiqə onun bağlanmasını arzulayıram. Düzü, əvvəllər olsa, özüm öz sözümə gülərdim. Tik-tokda yoxsan, nəyinə lazımdır ki, qoy camaat girsin, əsəblərini soyutsun. Yox! Məsələ bu qədər sadə deyil! Mənə elə gəlir, Tik-tok bizim psixologiyamızı pozmaqdadır. Ordakı cavanları görəndə gələcəyimizin uçuruma gedəcəyini təxmin edirəm və bundan qorxuram. Adamlar heç bir hiss keçirmirlər. Yaşamırlar. Robotlaşıblar sanki. Və o qədər bayağıdırlar ki, bütün bunlar bir-birinə birləşəndə dəhşətli bir mənzərə yaranır.
Azərbaycan gəncliyi ömrünü “Tik-tok”a köçürüb. Yeni nəsil virtuallaşan, paralel dünyada elmdən, sənətdən, təhsildən, özündən uzaqlaşıb. Hazırkı gənclikdə nə bir etiraz, nə bir intellekt görürəm. Bunun bariz nümunəsi də “Tik-tok”dur.
Yazdıqlarım nə qədər bədbin, qorxunc olsa da iynə ucu boyda işıq da var. O da ki, insanın özünü insan kimi saxlama gücü. Axı, bizə iradə, xarakter, ağıl, düşüncə verilib. Niyə bunları unudub, pis vərdişlərə aludə olaq? Hər şeydən az istifadə edə bilərik. Asudə vaxtımızı gəzərək, göy üzünə baxaraq, kitab oxuyaraq, yağışa toxunaraq, günəşli havada oksigeni ciyərlərimizə çəkərək, şokolad yeyərək, sevdiyimiz adamların yanında keçirə bilmərik? Bu qədər çətindir?