Hazırda həm paytaxtda, həm də bölgələrdə köhnə avtomobillərə tez-tez  rast gəlmək mümkündür. Bəzi avtomobillər var ki, istehsal tarixindən uzun illər keçsə də  hələ də istismar edilir. Bu avtomobillərin istismarı nəticəsində ətraf mühitə ziyan dəyir. Maraqlıdır ki,  istismar olunan avtomobillər dövriyyədən necə çıxarılmalıdır?  Bu proses necə həyata keçirilə bilər?

“2015-2016-cı illərdə manatın devalvasiyasından sonra xarici valyutalar yüksəldi. Beləliklə  yeni avtomobillər hər kəs üçün əlçatan olmadı. Bu səbəbdən də  ölkəmizin avtomobil parkı köhnəlməyə doğru getdi”.

Bu sözləri Ednews-a açıqlamasında nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov bildirib. Onun sözlərinə görə, buna baxmayaraq 2012-ci ildə ölkəmizə idxal olunan avtomobillər üçün avro-4 ekoloji standartı tətbiq edilib.

“Bu standarta  cavab verməyən avtomobillər ölkəmizə idxal oluna bilməz. Bu da köhnə avtomobillərin ölkəyə axının qarşısını alır”. 

Ekspert bildirir ki, buna baxmayaraq  Respublikanın avtomobil parkında köhnə avtomobillər üstünlük təşkil edir.  

“Təəssüf ki, bir qisim avtomobillər ümumiyyətlə,  istismara yararsız avtomobillərdir. Hazırda bu avtomobillər  bizim  vətəndaşlarımız tərəfindən istismar olunur. Həm paytaxtda, həm də bölgələrdə köhnə Sovetdən qalma,  təhlükəsizlik standartlarına cavab verməyən avtomobillər belə istismar olunur”.

O qeyd edib ki,  Azərbaycan avtomobil parkının yenilənməsi istiqamətində  dövlət bir sıra addımlar atır. 

“2021-ci ilin dekabrında  Nazirlər Kabineti yanında biznes mühiti və beynəlxalq reytinqlər üzrə dövlət komissiyasının hazırladığı yol xəritəsi əsasında 2022-ci ilin yanvar ayından ölkəmizə idxal olunan  yeni hibrid modellər əlavə dəyər vergisindən azad edilib. Daha sonra ölkəmizdə bu növ avtomobilləri  ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələtini almaq istəyən vətəndaşlar üçün kredit şətləri sadələşdirildi. Ölkəmizə idxal olunan yeni elektro modellər ümumiyyətlə Gömrük rüsumundan azad olunub. Məsələn, vətəndaş xaricdən hər hansı avtomobil sifariş verirsə, o qiymətlə də ölkəyə idxal edə bilər. Bu stimullaşdırıcı addımlarla  yeni avtomobillərə əlçatanlığı artırmaqla bizim avtomobil parkını yeniləyə bilərik. Köhnə avtomobillər bu yolla dövriyyədən çıxa bilər. 

Müsahibimizin sözlərinə görə dövriyyədən çıxarılmanın digər növü köhnə avtomobillərin utilizasiya proqramıdır.    

“Bu proqram  İqtisadiyyat Nazirliyinin nəzarəti altındadır.Məndə olan məlumata görə proqram artıq hazırdır. Sadəcə bu proqramı həyata keçirmək üçün bizə utilizasiya sənayesinə ehtiyac var. Maraqlıdır ki, utilizasiyaya gedən köhnə avtomobillərdən sökülən plastiklər, metal,şüşələr təkrar emala gedəcək yoxsa  xarici ölkələrə satılacaq?  Bu sənayeni yaradandan sonra yeni avtombillərə vətəndaşların əlinin daha tez çatmasını təmin edəndən sonra, kredit şərtlərini asanlaşdırandan sonra,mühərrik həcmi kiçik olan avtomobillərin müəyyən rüsumlardan azad edəndən sonra  utilizasiya proqramını aparmaq mümkündür”.

Ayan Rzayeva