Rənglər insan psixologiyasına yaxından təsir edən amillərdir. Tarix boyu şərqdən qərbə hər sahədə rənglərin və insan psixologiyasının əhəmiyyəti vurğulanıb. Bu gün rənglərin insanın davranışına, oriyentasiyasına və psixologiyasına əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdiyi şübhəsizdir. Kanadada aparılan bir araşdırmada şagirdlərin uğur qrafiklərinin sadə rəng dəyişiklikləri ilə artırıla biləcəyi göstərilib. Eyni araşdırmada, davranış pozğunluğu olan bəzi şagirdlərin sinif otaqlarının müxtəlif rənglərə boyandıqda yaxşılaşdığı müəyyən edilib.
Ednews müxtəlif rənglərin insan psixologiyasına hansı təsiri olması ilə bağlı araşdırmanı təqdim edir:
Mavi
Bu rəng yalnızlığın, kədərin, depressiyanın, müdrikliyin, etibarın və sədaqətin simvolu hesab olunur. Nevroloji klinikalarda mavi rəngdən, xüsusilə tünd mavi rəngdən qaçınmaq lazımdır. İş müsahibələrində mavi geyinmək qətiyyət və bağlılıq deməkdir. Əgər iş müsahibələrinə gedən insanlar kostyumlarında mavi rəngə üstünlük verirlərsə, işə qəbul oluna bilərlər. Ondan maliyyə institutları, sosial şəbəkələr, korporativ sənayelər və gözəllik salonları istifadə edə bilər. Mavi rəngin mənfi cəhətləri onun soyuq rəng olması, insanlarda qorxu hissi doğurması və şəxsiyyətlə bağlı olmasıdır.
Qırmızı
Rəng spektrinin ən əsas iki rəngindən biri olan qırmızı, asanlıqla tanındığı üçün ən maraqlı rəng olaraq bilinir. Bu rəng sevgi, ehtiras, qəzəb kimi güclü və sıx duyğularla əlaqələndirilir. Bu heyrətamiz rəngi üzərimizdə daşımaq bizi hərəkətə keçməyə sövq edə bilər. Qırmızı üstünlük təşkil edən rəngdir. O, fon kimi deyil, vurğu üçün istifadə edilməlidir. Qırmızı rəng insanlara vaxtı unutdurur. Buna görə də klublarda və kazinolarda qırmızı rəngə üstünlük verilir. Qırmızı rəngə üstünlük verənlərin şəxsiyyət analizlərində bu insanların gücə düşkün olduqları nəzərə çarpır.
Sarı
Parlaq limon sarısı gözləri ən çox yoran rəng olmaqla yanaşı, maddələr mübadiləsini sürətləndirir. Otağı açıq sarı rəngə boyasanız, körpələr ağlayacaq, böyüklər isə əsəbiləşəcək. Sarı az miqdarda istifadə edildikdə parlaqlıq və istilik hissi verir. Oynaqlığı, parlaqlığı, səmimiliyi və həyata rahat münasibəti xarakterizə edir. Sarı beynin sol hissəsi, yəni məntiqi tərəfi ilə asanlıqla rezonans yarada bildiyi üçün ağılın və zəkanın rəngi kimi tanınır. Yaradıcılığı tətikləyən və yeni ideyalara ilham verən sarı rəngin bu xüsusiyyəti, onun post-it, notepad və ya işıqlandırıcı kimi tanınan və ən çox seçilən rəng olmasının ən mühüm səbəbidir. Spektrin ağdan sonra ən açıq kölgəsi olan sarı, təravətləndirici, parlaq, ümidverici və xoşbəxt hisslərlə əlaqəli olduğu üçün insanların aurasını yaxşılaşdıran, əyləncə və sevinc bəxş edən rəng kimi bilinir. Bütün bu müsbət emosiyalara əlavə olaraq, çox canlı və sıx sarı rəngə məruz qalma insanlarda narahatlıq, əsəbilik, emosional həssaslıq və həddindən artıq stimullaşdırmaya səbəb ola bilər.
Yaşıl
Yaşıl həyat, gənclik, yenilənmə, ümid və canlılığı təmsil edir. Yaşıl gözlər üçün ən rahat rəngdir və görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırır. Bununla yanaşı, sözügedən rəng sakitləşdiricidir və sinir sisteminə təbii təsir göstərir. Təbiətin və təbiiliyin rəngi olaraq da bilinən yaşıl insan psixologiyası üçün tarazlığı və inkişafı simvollaşdırır. Dinc və təhlükəsiz bir duyğuya sahib olan yaşıl, harmoniya, şəfa, özünə inam və sabitliklə əlaqələndirilir. Yaşılın tünd çalarları pul, sərvət və prestijlə əlaqələndirilir, açıq tonlar isə yenidən doğuş, böyümə və təravət kimi mənalara malikdir. Bundan əlavə, çox yaşıl rəngə məruz qalmanın qısqanclıq, tamah, paxıllıq və eqoizm kimi duyğuları ortaya çıxara biləcəyi də düşünülür.
Bənövşəyi
Bu zadəganlığın rəngidir. Lüks, zənginlik və zərifliyi təmsil etməklə yanaşı, romantikanın, həssaslığın və ehtirasın rəngidir. Yüksək idealları ilhamlandıran təxəyyül və mənəviyyat rəngi kimi tanınır. Bənövşəyi yaradıcılıq və fərdiliyi simvolizə etsə də, həm də introversiyanı təmsil edən, zehnimizdəki dərin düşüncələrlə əlaqə saxlamağa imkan verən rəng kimi tanınır.
Ağ
Saflığı, təmizliyi və təqsirsizliyi simvolizə edən ağ ümumi sərinlik və yüksəliş hissi verir. Minimalizm və sadəliyi simvolizə edən bu rəngdən istifadə estetik, sadə, geniş və parlaq görüntü yaratmağa kömək edir. Sakitləşdirici, dinc və təmiz bir duyğuya sahib olan ağ heç bir stimullaşdırıcı təsiri olmadığı üçün geri çəkilmə və mənəvi fəaliyyətlərdə də geniş istifadə olunur.
Qara
Bu rəng bir tərəfdən qaranlıq qüvvələr, cinayət və şər ilə simvolizə olunsa da, digər tərəfdən sədaqət, əzm, dözümlülük, tədbirlilik, müdriklik və etibarlılıq ilə əlaqələndirilir. Qara rəng, geyim, bəzək, aksesuar, avtomobil kimi əşyalarda gündəlik istifadəsində güc, lüks, zəriflik, iş həyatında isə peşəkarlıq, qərəzsizlik, cəsarət və sadəliyi xatırladır. Bəzi kontekstlərdə və mədəniyyətlərdə qara rəng matəm və ya kədər mənasını da verə bilər.
Narıncı
Narıncı fiziki enerjini və qırmızının yüksək stimullaşdırıcı təsirini sarının sevinci ilə birləşdirir, isti və xoşbəxt aura verir. Narıncı daha mehriban münasibətə malikdir. Dostluğu, uğuru və etibarı təmsil edir. İnsanlara təzyiq etmədən, şişirtmədən gözəl bir enerji yaymaq üçün istifadə olunur. Kitab oxuyarkən nümunələrin altından sarı xətt çəkmək yaddaqalanlığı artırır. Evdə daha açıq narıncı rənglərdən istifadə daha sakit, dinc və mehriban bir ev mühitinə nail olmağa kömək edir.
Çəhrayı
Romantik və zərif olmaqla yanaşı, sakitləşdirici təsirə də malikdir. Çəhrayı sağlamlıq, xoşbəxtlik, şirinlik və şəfqət nümayəndəsidir. Çəhrayı rəngin mənfi cəhəti onun yetişməmişliyi və zəifliyi təmsil etməsidir.
Qəhvəyi
Torpağın və ağacın rəmzi olan bu rəng möhkəmlik və etibarlılığı simvoliz edir. Qəhvəyi təbii, rahat və açıq atmosfer yaradır. O, sabitlik, güc, yetkinlik və etibarlılıq mesajlarını ötürür.
Nəzrin Beydiyeva