Süni İntellektə nə qədər güvənmək olar?

Elm və texnologiya 11:42 02.02.2025

"ChatGPT" və bu kimi süni intellekt platformalarından şəxsi maraqlar və digər informasiyalar məqsədilə yararlananların sayı kifayət qədər çoxdur. Hətta bu tip platformalar bəzi kəslər üçün dost, psixoloq, müəllim, yaşam koçu rolunu da oynayır deyə onunla bütün şəxsi məlumatlarını paylaşırlar.

Bəs bu baxımdan süni intellektə güvənmək nə qədər doğrudur?

Məsələ ilə bağlı İKT üzrə ekspertlər düşünür ki, gündəlik həyatımızda süni intellekt əsaslı həllər həm fərdi şəxslər tərəfindən, həm də hər gün artan temp üzrə korporativ mühitdə şirkətlər tərəfindən istifadə olunmağa başlayır. Bu məsələlərin təhlükəsizliyi ilə bağlı birmənalı demək olmaz ki, hansısa məhsul təhlükəlidir və yaxud da təhlükəsizdir. Burada araşdırma tələb edən məsələlər var:

"Korporativ mühit çox həssasdır və burada süni intellekt vasitəsilə emal olunan datalar çox mühümdür. Hansı datalar süni intellektə təhvil verilə bilər, hansılar gözlənilməlidir və s. - buna artıq həmin müəssisədə informasiya təhlükəsizliyindən məsul şəxslər qərar verir. Amma faktdır ki, süni intellekt əsaslı həlləri tətbiq etməzdən əvvəl korporativ mühitdə mütləq şəkildə informasiya təhlükəsizliyi auditi keçirilməlidir. Həmin auditin nəticəsi olaraq süni intellekt əsaslı məlumatların sızdırılması və sızdırılmanın səviyyəsi və minimallaşdırılması üzərində təhlillər aparılmalıdır. Yalnız bundan sonra qiymətləndirilmə mərhələsinə hansı dataların süni intellekt əsaslı həllərə emal üçün daxil edilməsinə qərar verilə bilər. Əks halda, əgər səthi yanaşma olarsa, o zaman əlbəttə ki, korporativ mühitdə olan datalar üçüncü tərəflərin əlinə keçə bilər. O cümlədən, sənaye casusluğu məqsədilə də bu dataların kimlərsə tərəfindən əldə olunması ehtimalı çox böyükdür".

Ekspertlərin sözlərinə görə, fərdi şəxslər də süni intellekt əsaslı həllərdən istifadə edərkən ehtiyatlı olmalıdırlar:

"Yəni gündəlik həyatımızda tez-tez elə bir tələbatla rastlaşırıq ki, müəyyən hallarda süni intellekt lazım olur, amma bu həllər bir neçə modifikasiyada bizə əlçatandır. Müxtəlif proqram təminatları var, müxtəlif saytlar var. Mən tövsiyə edərdim ki, istehsalçılar, kodlayıcılar araşdırılsın və etibarlı olan mənbələrdən istifadə olunsun. Misal olaraq, "Open AI" şirkətinin "ChatGPT", "Google" şirkətinin "Gemini", "Microsoft"un "Capilot" məhsulu hazırda digərlərinə nisbətən təhlükəsiz sayılır. Amma nə qədər təhlükəsiz olduğunu araşdırmaq üçün audit həyata keçirmək lazımdır. Son günlərdə də Çin mənşəli “Deepseek" adlı bir süni intellekt həlli artıq istifadəyə verilib və digərlərindən fərqli olaraq onun kodu açıq mənbəlidir. Yəni istənilən adam həmin süni intellektin proqram təminatına nəzər yetirərək oradakı dataların necə emal olunması, kimlərə əlçatan ola bilməsi risklərinin araşdırılması baxımından sərbəstdir.

İnsidentlər bundan əvvəl də olub. 2019-cu ildə bir "FaceApp" proqramı var idi və simanı yaşlı insan formatına gətirirdi. Yəni sən qocalanda necə olacağını görürdün. Sonradan bəlli oldu ki, onlar həmin topladıqları dataları üçüncü tərəflərə satırlarmış. Bundan başqa, "Google" şirkətinin Android əməliyyat sistemi əsaslı telefonlarda istifadə etdiyi "Google Photos" bulud əsaslı proqram təminatında da bir xəta aşkarlanmışdı və bu xəta nəticəsində istifadəçilərin şəkilləri, videoları və s kimi bu kimi dataların naməlum şəxslər tərəfindən istifadə olunması ehtimalı gündəliyə gəlmişdi. Amma bu barədə sonradan heç bir açıqlama verilmədi".

Mütəxəssislər qeyd edir ki, istənilən halda risklər var və həmin riskləri azaltmaq üzərində düşünmək lazımdır. Kortəbii istifadə edilərsə, burada tam məsuliyyət həmin istifadəçi vətəndaşın öz üzərinə düşür.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı