Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Mariya Zaxarova keçirdiyi brifinqdə Vaşinqtonda Ermənistanla Azərbaycan arasında aparılan danışıqların nəticələrinə münasibət bildirib.
O qeyd edib ki, ABŞ Dövlət katibi Blinkenin Vaşinqtondakı danışıqlarda əhəmiyyətli dərəcədə irəliləyiş əldə edilməsi ilə bağlı bəyanatları Azərbaycan və Ermənistan tərəfinin şərhləri ilə ziddiyyət təşkil edir. Belə ki, rəsmi Bakı və rəsmi İrəvan arasında əsas məsələlərdə fikir ayrılıqları qalmağa davam edir.
Zaxarova onu da qeyd edib ki, Moskva iki ölkə arasındakı münasibətlərin normallaşması ilə bağlı vasitəçilik missiyasını davam etdirəcək. Məqsəd regionda sülhü təmin etməkdir.
“Rəsmi Vaşinqton və Moskvanın Azərbaycanla Ermənistan arasında normallaşma prosesi istiqamətində gedən danışıqların nəticələri barədə bir-birinə zidd bəyanatları müsbət nəticə əldə etməyə mane olur”.
Bu fikirləri ABŞ və Rusiyanın vasitəçilik səyləri ilə bağlı Ednews-a danışan Milli Məclisin deputatı Elman Nəsirov ifadə edib. O qeyd edib ki, Vaşinqtonda keçirilən görüşlərdə bəzi məsələlər barədə razılıq əldə olunub, lakin hələ də Ermənistanın Qarabağa ayrıca status iddiası var.
“Vaşinqton danışıqları zaman etibarilə uzun müddət davam etdi. ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken danışıqların nəticələrilə bağlı səsləndirdiyi fikirlərdə prosesi marafonu bənzətmişdi - “finiş” xəttinə yaxınlaşdıqca iştirakçılar yorulurlar. Bu da təbii və labüddür. Bununla Blinken danışıqların sona yaxınlaşdığına, irəliləyişlərin olduğuna işarə edirdi. Eyni zamanda qeyd etdi ki, bəzi məsələlərdə razılığa gəlinsə də, bir sıra məqamlarda ortaq fikir əldə olunmayıb. Razışlaşmanın olmadığı fundamental məsələ Ermənistan işğal dövründə də olduğu kimi, o vaxtkı adı ilə desək, “Dağlıq Qarabağ”ın müstəqil dövlət kimi tanınması istəyidir. Amma bugünkü reallıqda onlar Azərbaycanın ərazi bütövüyünü tanıyır, hər nə qədər “Qarabağ Azərbaycandır” ifadəsini işlətməsələr də, bu belədir”.
E.Nəsirov qeyd edib ki, Qarabağın erməni əhalisi azərbaycanlılarla eyni hüquq və azadlıqlara sahibdir və onların təhlükəsizliyi məsələsi Azərbaycanın daxili işidir:
“Azərbaycanın tərkibində yaşayan ermənilərin hüquqları və təhlükəsizliyi məsələlərini qabardıb, Azərbaycanın tərkibində erməni əhaliyə xüsusi status – muxtariyyət əldə etmək istəyirlər. Bu da qəbuledilməzdir, dövlətimizin mövqeyi bəllidir. Prezident İlham Əliyev dəfələrlə qeyd edib ki, hər hansı statusdan söhbət gedə bilməz. Qarabağda yaşayan ermənilərin taleyi Azərbaycanın daxili işidir, onlar bütün hüquqlarla təmin ediləcəklər”.
Deputat onu da bildirib ki, Rusiya XİN-nin mətbuat rəhbəri Mariya Zaxarovanın bəyanatları Moskva və Vaşinqton arasındakı ziddiyyətlər post-müharibə dövrü problemlərinin həllinə əngəl törədir:
“Rəsmi Moskva Vaşinqton danışıqlarını və onun nəticələrini qısqanclıqla qarşılayır. Vaşinqton tərəfi də istəmir ki, Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşması məhz Rusiyanın vasitəçiliyilə baş versin. İndi Moskvaya elə gəlir ki, Vaşinqtonda keçirilmiş və Brüsseldə də baş tutacaq görüşlər Rusiyanı Cənubi Qafqazdan sıxışdırıb çıxarmaq məqsədi güdür. Vaşinqton və Brüssel də əslində bunu gizlətmir. Nəticədə vasitəçilərin iştrakı həllini gözləyən məsələlərin tənzimlənməsini ləngidir”.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin vasitəçilik səylərilə bağlı rəsmi mövqeyini xatırladan deputat əlavə edib ki, ən ideal variant vasitəçilərin iştirakı olmadan aparılan Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarıdır:
“Bu reallığı nəzərə alan Prezident İlham Əliyev Şuşada keçirilən beynəlxalq konfransda qeyd etdi ki, ən ideal variant vasitəçilərin iştirakı olmadan aparılan Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarıdır, əgər qarşı tərəf bunu qəbul edərsə. Vasitəçilər bu prosesə qoşulurlarsa, Qarabağın taleyi müzakirə predmeti olmamalıdır. Bu məsələ artıq həllini tapıb. Beynəlxalq tərəflər kömək etmək istəyirlərsə, normallaşma prosesinə kömək etsinlər. Əlavə nəyəsə ehtiyac yoxdur. Bu, dövlətimizin rəsmi mövqeyidir”.
E.Nəsirov onu da qeyd edib ki, Ermənistan tərəfi hər zaman olduğu kimi Azərbaycanın siyasi sferada əldə edtiyi uğurları ilə barışa bilmir və buna kölgə salmağa cəhd edir:
“44 günlük Vətən müharibəsi dövründə Azərbaycan sübut etdi ki, öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini öz imkanları və siyasi iradəsi ilə qoruya bilmək iqtidarındadır. Lakin üç tarixi zəfərimiz xüsusi vurğulanmalıdır – ilk öncə torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi və 8 noyabr Zəfər Günü ilə bunun taclandırılması, ikincisi, Laçında nəzarət-buraxılış məntəqəsinin qurulması, üçüncüsü isə, Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda aparılan quruculuq işləri, Böyük Qayıdış planı. Artıq iki kəndə əhalinin köçürülməsi baş verib, daha 10 kəndin də bünövrəsi qoyuldu. Bunlar hamısı ölkəmizin tarixi əhəmiyyətli uğurlarıdır. Bunu da Ermənistan tərəfi hər zaman olduğu kimi həzm edə bilmir və təxribatlara əl atır”.
Törə Zeynal
