Artıq Aİ Ukraynanın ittifaqa qoşulması haqqında danışıqlara başlayıb. Macarıstan isə, buna etiraz edir. Ölkə hətta Ukraynaya qarşı veto qoyacağı barədə fikirlər də səsləndirib. Səbəb kimi isə Ukraynanın Aİ –yə qoşulmasının ittifaqa sərf etmədiyi bildirilib. Macarıstan baş naziri Viktor Orbanın bu siyasətinə görə Ukraynaya göndəriləcək 50 milyard avroluq yardım paketini də saxlayıb.
Ukraynanın ittifaqa qoşulmasını Macarıstan necə gecikdirir?
Bu barədə Ednews-a danışan avstriyalı siyasi ekspert Sebastyan Şaffer bildirib ki, Macarıstan regionda Rusiyanın gizli tərəfdaşı olduğu barədə iddialar yayılıb:
“Avropa İttifaqı Ukrayna və Moldovanın ilə ittifaqa qoşulmaq haqqında müzakirələrə başlayaraq tarixi addım atdı. Buna baxmayaraq, bu yolda böyük çətinliklər görünür. Macarıstanın qərarı onlardan sadəcə biridir. Macarıstan baş naziri Viktor Orban Kiyevlə danışıqlara başlamaq əleyhinədir. Onun bu qərara veto qoymaq fikirləri Brüssel danışıqlarında gündəm olub. Görüş zamanı bir çox siyasətçilər ondan bunu niyə etdiyini soruşublar. Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişel məsələni birbaşa danışıqlarla həll etmək üçün Budapeştə səhayət edib. Fransa prezidenti Emmanuel Makron isə Orbanın fikrini dəyişmək üçün onunla Parisdə görüşüb. Bütün bu səylərə rəğmən Macarıstan məsələdə öz mövqeyini qərarlı şəkildə qoruyur. Bu baxımdan qlobal mediada Macarıstan Rusiyanın Aİ-dakı “troya atı” adlandırılıb”.
Rusiyanın Macarıstan hökümətinin siyasi yönümünün Rusiyanı xeyrinə olduğunu bildirən ekspert, baş nazir Orbanın qərarını Ukraynadan sui-istifadə adlabdırıb:
“Düşünmürəm ki, Viktor Orban Avropa İttifaqı daxilində Rusiya Federasiyasının gizli tərəfdaşıdır. Lakin, onun hərəkətləri və Ukraynaya münasibəti şübhəsiz ki, Vladimir Putinin maraqlarına xidmət edir. Macarıstanın baş nazirinin Brüsseli şantaj etməsi ilk dəfə deyil və təəssüf ki, sonuncu da olmayacaq. O, bilir ki, Ukraynanın ittifaqa qoşulmağa ehtiyac var. Buna görə də, azadlığı və milli dəyərləri uğrunda mübarizə aparan ukraynalıların çətin vəziyyətindən istifadə edərək maddi üstünlük əldə etməyə çalışmaq sadəcə olaraq mənəvi korrupsianerlikdir. Orban məsələyə hələ ki, veto qoymayıb, lakin qərar qəbul edildikdən dərhal sonra qərarı açıq şəkildə pislədi. Almaniya kanslerinin təklif etidiyi kimi otağı tərk edən Orban bəlkə də şəxsi hislərini siyasi qərarlara qatır. Hər bir halda bu qeyri-məsuliyyətsiz və qeyri-peşəkar addım olub”.
Macarıstanın bu addımı atmaqda həm də əsaslə səbəbləri var:
“Avropa İttifaqı daxilində Rusiyanın Macarıstan kimi “silahı” olacağını ona görə düşünmürəm ki, bu qərarı vermək üçün Macar hökümətin həqiqətən də diqqətəlayiq səbəbləri var. Məsələyə Macarıstanın perspektivindən yanaşsaq görə bilərik ki, ölkə son illərdə öz iqtisadiyyatını xeyli inkişaf etdirərək ittifaqda yerini möhkəmləndirib. Həm regional, həm də subregional tərafədaşlıqlarda aktiv iştirak edən Macarıstan öz iqtisadiyyatının zərər görməsindən narahatdır. Bildiyimiz kimi, Avropa İqtisadi Birliyi ölkələri ümumi büdcəyə xidmət edir və qarşılıqlı yardım şəklində fəaliyyət göstərir. Hazırda isə Ukrayna iqtisadiyyatı demək olar ki, mövcud deyil. Bu əlbəttə ki, Avropa dövlətləri üçün əlavə iqtisadi yükə çevriləcək. Baş nazir Orban bunu danışıqların lap əvvəlindən əsas gətirərək təcili qərarın verilməməsini dəstəkləyib. Qoşulmadan sonra Aİ büdcəsinin ciddi bir hissəsi müharibəyə sərf olunacaq və Brüssel çıxışında Orban ölkələrin buna hazır olmadığını bildirib. Bunun əksinə digər Aİ dövlətləri artıq Ukrayanın ittifaqa qoşulması olduğunu və bunun ölkənin tam işğaldan xilas edə biləcək yeganə yol olduğunu bildiriblər”.
Fərid Axund
